บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ๑) เพื่อศึกษาประวัติและรูปแบบ
พิธีกรรมการสวดพระอภิธรรมในสังคมไทย ๒) เพื่อศึกษาพิธีกรรมการสวดพระอภิธรรมพระบรมศพของบุรพกษัตริย์ไทย ๓) เพื่อศึกษาคุณค่าและประโยชน์ที่พึงจะได้รับจากการมีส่วนร่วมในการสวดพระอภิธรรมพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุยเดชบรมนาถบพิตร

การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพภาคเอกสารผู้วิจัยได้กำหนดวิธีการดำเนินการวิจัยด้วยขั้นตอนดังนี้ คือศึกษาจากคัมภีร์พระพุทธศาสนาพระไตรปิฎก รวมถึงหนังสือ เอกสาร  งานวิจัย และบทความที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งศึกษาจากการมีส่วนร่วมและประสบการณ์จากการสวดพระอภิธรรม เป็นต้น  ผลจากการวิจัยพบว่า

มูลเหตุการแสดงพระอภิธรรมเกิดขึ้นจากการที่พระพุทธเจ้านำเอาพระอภิธรรม ๗ คัมภีร์ มาแสดงโปรดพุทธมารดาณสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ส่วนรูปแบบการสวดพระอภิธรรมในสังคมไทยปัจจุบันมีอยู่ ๒แบบ  ได้แก่ ๑) แบบทั่วไป หมายถึง  แบบที่ใช้สวดในงานบำเพ็ญกุศลศพเพื่ออุทิศให้แก่บุคคลธรรมดา๒) แบบทำนองหลวง หมายถึงแบบที่ใช้สวดเฉพาะในงานพระราชพิธี คือ พิธีพระบรมศพ และพิธีศพที่มีความเกี่ยวเนื่องกับสถาบันพระมหากษัตริย์

พิธีกรรมการสวดพระอภิธรรมพระบรมศพของบุรพกษัตริย์ไทยตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์ปรากฏเป็นธรรมเนียมปฏิบัติมาตั้งแต่ครั้งสมัยอยุธยาและพบว่ามีทำนองการสวดอยู่ ๔ ทำนอง ได้แก่ ทำนองกะ ทำนองเลื่อน ทำนองลากซุงและทำนองสรภัญญะ

คุณค่าและประโยชน์ที่จะพึงได้รับจากการมีส่วนร่วมในการสวดพระอภิธรรมพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตรมีอยู่๒ประการ ได้แก่ คุณค่าในฐานะเป็นแบบอย่างที่ดีต่อพุทธศาสนิกชนในการจัดพิธีศพและคุณค่าด้านการมีส่วนร่วม

ดาวน์โหลด